zondag 17 december 2017

DIMITRI VERHULST - Stoppen met roken in 87 gedichten


Dimitri Verhulst (1972, Aalst) verloochent zijn verteltalent nooit. Ook in deze over acht reeksen uitgerolde gedichten overheerst de beschrijving. De poëzie manifesteert zich dan ook niet vanuit de diepte maar op de knooppunten in de verhaallijn. De combinaties variëren regelmatig. Een eigenzinnige woordkeuze staat hoog genoteerd in de vorm van zuidelijk taaleigen, archaïsch overkomende begrippen en neologismen: ‘asem’, ‘neerschreien’, ‘elkeen’, ‘ledig’, ‘winkelblaffetuur’, ‘insipide pik’ en ‘niksigheid’. Ook pakt hij uit met een trefzekere beeldspraak, bijv. ‘zijn geur hangt nog in haar haren’, ‘vrij me vrij van zorgen’ en ‘de muren hijgen weer de buren uit’. Een derde troef is zijn soms schrijnende ironie, die aansluit op de traditie van de zwarte romantiek.
Aan bod komen thema’s als liefde, zinloosheid, dood, en verlangen naar zowel puurheid als roes en vervoering: ‘met al mijn dorst naar dorst'. De vermenging van al deze en andere karakteristieken, ik noem nog gauw de religieuze verwijzingen, garandeert leesplezier. De drang naar het uitschrijven beperkt echter de herleesbaarheid.



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, oktober 2017


www.alberthagenaars.nl


Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling


STEVEN MEMBRECHT - Lessen van het licht


Steven Membrecht (ps. van J. van Beek, 1937, Amersfoort) is al 40 jaar actief als auteur. Hij kon nooit een doorbraak naar het grote publiek bewerkstelligen maar bleef hardnekkig en integer z’n eigen weg volgen. Als prozaïst was hij daarbij overtuigender dan als dichter.

In zijn nieuwe bundel heeft hij nu een gelukkige symbiose kunnen vinden. Er staan verzen in die tot nadenken stemmen en bovendien een eigen geluid laten klinken. Ze bestaan uit strofen in allerlei combinaties en speuren inhoudelijk, gesteund door klassiek historische, filosofische en religieuze invloeden, naar een waarheid die leven én dood overspant.

Membrechts grootste verdienste is ditmaal het vermogen om zware zaken op een bedrieglijk lichte manier te behandelen. Meer dan de tijd speelt het licht de hoofdrol want:



Met behulp van
de wisselende krachten
Eenvoud – lessen van het licht

Verricht ik godzijdank nooit meer
Baanbrekend werk waartoe
De tijd ons valselijk verleidt’.





Geschreven in opdracht van NBLC, november 2001.


www.alberthagenaars.nl


Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling


zaterdag 11 november 2017

ALEXANDER KOESJNER - Apollo in de sneeuw


Van Alexander Koesjner (1936, Leningrad) verschenen in ons taalgebied sinds 1990 al af en toe vertaalde gedichten, o.a. in De Revisor en De Gids.
Nu is er de eerste Nederlandse bloemlezing, met 40 verzen die gekozen werden uit de periode 1962-1996. Peter Zeeman droeg zorg voor de keuze, vertalingen, aantekeningen en het nawoord.

Mede door lof van Brodsky en twee uitgaven in het Engels trekt Koesjners werk steeds meer aandacht. Dat kenmerkt zich door scherpe waarnemingen, aandacht voor essentiële menselijke ervaringen, een haast achteloze zegging en het werken met traditionele vormen en regels.

Vooral bij herlezen winnen Koesjners beelden en uitspraken aan kwaliteit.


Een verre berkenboom
Doorziet hij tot de nerven
Misschien komt dat gewoon
Omdat hij snel zal sterven



Hier contrasteren observatie van details en verte en draagt ‘hij’ een dubbele betekenis. Met dit soort technieken weet Koesjner de lezer dieper in de tekst te trekken.
De grootste tegenstelling betreft de lichte toon, niet zonder humor, waarmee hij zware onderwerpen behandelt. Deze poëzie zal nog lang overeind blijven!



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, april 2017.


www.alberthagenaars.nl


Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling


BART JANSSEN - Gedane wit


Vele jaren na de trend om zo ‘wit’ of ‘leeg’ mogelijk te schrijven, ooit aangezwengeld door Mallarmé en bijna een eeuw daarna in ons taalgebied doorgezet door dichters als Kouwenaar, Faverey en Jooris durft de Vlaamse dichter Bart Janssen (1959) het aan deze sindsdien door heel wat dichters en groeperingen afgewezen stroming weer nieuw leven in te blazen. Dat was geen goed idee. Niet omdat het nu mode is om die soort poëzie als afgedaan te beschouwen (het gaat tenslotte om de kwaliteit) maar omdat hij z’n eigenheid, nog trillend van beloften in z’n eerste twee bundels, er grotendeels bij inleverde.

De zes reeksen, waarvan de laatste uit slechts één vers bestaat, behandelen o.a. het werk van de schilders Saenredam en Schoonhoven, landschap en licht, uitzichten en vergezichten en een Belgische poolreis, onderwerpen die verwacht kunnen worden bij deze aanpak.

Hier en daar zijn fotootjes opgenomen van kunstwerken en locaties, die wegens hun geringe formaat nauwelijks uitkomen, laat staan een toevoegende waarde bezitten.

Tot slot een citaat:


In dit

gedane
wit

neemt geen zaak nog

keer.





Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, november 1999.


www.alberthagenaars.nl


Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling


vrijdag 27 oktober 2017

NOUK SMIES - Wie heeft een middelpunt nodig


Anouk Smies (1975) is een dichteres in hart en nieren. Niet voor niets heeft zij aandacht voor een beeldspraak waar lichamelijkheid een grote rol in speelt. Al na drie pagina’s heb je bij elkaar: gezicht, kittelaar, baarmoeder, benen, strottenhoofd, handen, adamsappel, wangen, huid, plus woorden die sensitiviteit uitdrukken: pijn, hoogtepunt, krabben, lik, reuk, slik, geil.

Haar poëzie valt ook op door vervlechting van verschillende registers, die dankzij niet aflatende associaties nog extra zeggingskracht krijgen. Dat levert niet altijd geslaagde poëzie op maar getuigt van taalplezier en houdt ook een zekere spanning in stand.

De meest overtuigende regels zijn echter juist bedrieglijk eenvoudig verwoord:


Als ik handen had
leerde ik ze strelen.


Zoiets dringt dieper door dan effectbejag in de trant van:


Denk Catherine Keyl
Het lacht Robocopstyle
boven een beplate kin
Plezier zo 2010.


Of de gedichten nu broeien, ontkiemen en zelfs durven te mislukken; saai zijn ze nooit! Smies strooit voldoende talent rond, nu nog de juiste dosering zoeken, de trefzekerheid vergroten.




Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, april 2017.


www.alberthagenaars.nl


Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling


ALEXIS DE ROODE - Een steen openvouwen


Alexis de Roode (1970, Hulst) voert in deze bundel vier perspectiefdragers op: De Dwaas, De Heerser, De Duivel en Het Oordeel, voor elk deel één. Toch zijn de inhoudelijke verschillen onderling kleiner dan daarmee gesuggereerd wordt. Centraal staat de spanning tussen de invloed die het individu op de realiteit uitoefent versus de werking van de buitenwereld op de bewuste eenling.
De gedichten kennen een spontane, prozaïsche zegging die ook de nodige ironie bevat:


Ik ga er werk van maken, de verbeterde schepping,
de fouten die Darwin en God hebben gemaakt,
de inborst van de mens afwerken,
bewustzijn in het productieproces brengen.


Vele hebben daarnaast een rijke beeldspraak.

Ondanks de ambitieuze missie zijn er ook losse flodders aangebracht, zoals die nu eenmaal in de dagelijkse werkelijkheid voorkomen:


ik weet niet wat ik moet zeggen.


Tal van woorden versterken de eigen tijd: ICT, consumentenbelofte, businessmodel, wellnessruimte. Tegelijk verwijst De Roode naar de ruimere geschiedenis van dictatuur en vernietigingskampen. Dat zorgt telkens voor onbehagen, indringendheid dus en dat is in de poëzie een pluspunt!



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, maart 2017.


www.alberthagenaars.nl


Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling


vrijdag 15 september 2017

JOOST BAARS - Binnenplaats


‘Binnenplaats’ van Joost Baars (1975, Leidschendam) wordt gepresenteerd als zijn poëziedebuut maar feitelijk is het in 1999 verschenen bundeltje ‘Inwezigheid’ dat. In de tussentijd was Baars ook actief met andere literaire activiteiten, o.a. als boekverkoper.

Deze lijviger uitgave bestaat na een inleidend gedicht uit vier afdelingen. Hoewel ze onderling verschillen klinkt Baars’ eigenheid overal stevig door. Die staat op veel poten. Hij kent een groot belang toe aan het formaliseren van gedachten, stelt geraffineerde zinsstructuren samen met o.a. spiraalwerking, gebruikt neologismen als ‘stomspraak’, ‘berg-baaierende’ en ‘nage-oehoet’ en zet een ontregelende interpunctie in. Niet altijd houdt hij de zuiverheid van overdracht daarbij vrij van effectbejag. Enkele motieven zijn hart (pontificaal afgebeeld op de omslag), vogels en de kosmos.

Baars is door meerdere thema’s geboeid, vooral degene in het spanningsveld leven en dood. Treffend is:



Ik ben gal, ben maagzuur. Gods diepste beschik
Smaakt bitter op mijn tong: die smaak was ik;
Skelet in mij, vlees vol, bloed vult de trog.




Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, maart 2017.


www.alberthagenaars.nl


Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling


maandag 3 juli 2017

FEDERICO GARCIA LORCA - Canciones


Volgens veel liefhebbers van het werk van Federico García Lorca (1898 – 1936) is ‘Canciones’, ofwel ‘Liedjes’, zijn eerste echt belangrijke poëziebundel. Lorca liet zich ervoor beïnvloeden door het brede gamma aan Spaanse volkslyriek. Geen wonder dat de teksten een dromerige, surreële sfeer uitstralen. Het bereik van hun zeggingskracht is vaak groter dan de beperkte omvang doet vermoeden.

Tobias Tak selecteerde 20 stuks, vertaalde die en maakte er stemmige tekeningen voor die prima bij de eenvoudige zegging en originele, soms navrante beeldspraak passen.
Door de gedichten uiteen te rafelen en de vrijgekomen regels aparte pagina’s te gunnen, kwam hij tot 160 pagina’s. De Nederlandse regels staan altijd bij de Spaanse maar de aan elk toebedeelde kleur, oranje en blauw, wisselen telkens af. Eén voorbeeld:



Houthakker
Kap de schaduw
van mij af.
Bevrijd mij van
de kwelling
mijzelf zonder
vruchten te zien.



Het resultaat is een aantrekkelijk kijk- en leesboek dat de betreffende gedichten zelfs bij heel jonge lezers kan brengen, al lijkt de typografie (kleine, handgeschreven letters) daar niet op uit te zijn.



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, januari 2017.


www.alberthagenaars.nl


Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling


CHARLOTTE VAN DEN BROECK - Nachtroer


Al in haar debuutbundel ‘Kameleon’ gooide Charlotte Van den Broeck (1991, Turnhout) haar volle poëtische gewicht in de schaal. Dat gebeurde o.a. met lange, door associaties aangedreven zinsstructuren. Ook in deze tweede bundel, met treffende symbolische titel, benadrukt de lengte van veel regels de verstrengelde thematiek van onthechting en zoeken, van onstuimige groei en de daaruit voortvloeiende behoefte aan reflectie.
Veel teksten hebben een omvang van meerdere pagina’s, sommige lopen uit in reeksen. Liefde, verlies en besef vormen in dit overwegend duistere maar ook telkens oplichtende geheel de belangrijkste onderwerpen.

Van den Broecks beeldspraak is vaak lichamelijk gericht:



Feiten worden altijd door structuren ingehaald, ’s ochtends
de tanden tot grind gebeten, de mond leeg van verweer.


De combinatie van voelen en denken vormt één van de aantrekkelijkste kenmerken van deze poëzie; enerzijds een stuwend ritme en vurige belijdenissen, anderzijds gerijpte inzichten en een vastere greep op milder geluk. Vormen die samen geen afdruk van wat het leven zou moeten zijn?




Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, januari 2017.



www.alberthagenaars.nl


Zie ook:

Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling




dinsdag 20 juni 2017

ACHILLES COOLS - Tortel van oktober


Achilles Cools (1949, Grobbendonk) is als beeldend kunstenaar en auteur een dubbeltalent. Beide genres worden door hem in de breedte uitgevoerd, enerzijds als beeldhouwer, schilder, tekenaar en graficus, anderzijds als verhalenschrijver, essayist en dichter. In ‘Tortel van oktober’ vallen licht surrealistische, kleurrijke schilderijen en monochrome grafiek samen met poëzie. De gedichten, verspreid over vijf reeksen, zijn in de meerderheid. Teksten en visuele weergaven tonen niettemin eenheid. Net als in zijn vroegere boeken speelt het vogelmotief een grote rol. Cools verspringt graag van perspectief, onder andere door zich te vereenzelvigen met een vogel:


Ik schrijf me de vlerken van het lijf.


De lyriek vertoont frictie. Er zijn naar verhouding teveel prozaïsche fragmenten, meestal beschrijvingen en overpeinzingen. Die passen kwalitatief niet altijd bij de beeldspraak. De dichter excelleert in stijlfiguren, bijv.


...werd het wiegen van berken
een deken losjes over het bos geslagen”.


Wat zou het goed zijn als Cools deze aansprekende beeldende stijl over de hele tekst heen sloeg!




Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, januari 2017.




www.alberthagenaars.nl


Zie ook:

Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling




MYRTE LEFFRING - De tere bloemen van het verstand


Een laat debuut biedt een grotere kans om zich meteen te profileren met een eigen stem en stijl. Myrte Leffring (1973, Nieuwegein), van wie pas in 2015 de eerste titel verscheen, wist die te pakken.
De gedichten in deze nieuwe bundel zijn te vergelijken met taalsteentjes die samen, als een mozaïek, één verhaal vertellen, één queeste in dit geval. Ook binnen de afzonderlijke gedichten is er een geleding te zien. Hoofdpersonage is een vrouw, soms ook dé vrouw, en de belangrijkste plaats van handeling is een brug, eveneens dé brug.
Het innerlijke leven, bestaand uit o.a. droomflarden, herinneringen, twijfels, is minstens zo belangrijk als het uiterlijke, al is dat lang niet altijd dramatisch te noemen (staan, lopen, eten, wachten, kijken en soms schreeuwen, vechten). Dit alles levert een raadselachtige realiteit op, die dus voor meerdere verklaringen vatbaar is. Leffrings aanpak benadert die van een sprookje, dat zich met haperingen voortzet en soms ook opnieuw lijkt te beginnen. Haar zegging is eenvoudig; het zijn de onderlinge verbanden die de tekst in een poëtische houdgreep nemen.



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, december 2016




www.alberthagenaars.nl


Zie ook:

Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling




zondag 7 mei 2017

STEFAN BRIJS - Verhalen van het Pajottenland


Het Pajottenland (geen officiële naam) is een vaag omlijnd, licht heuvelig landschap ten westen van Brussel, en niet ten oosten ervan zoals dit boek op de 1e pagina vermeldt. Het verenigt illustraties in bruinzwarte tinten van Koenraad Tinel (1934) en tekst van Stefan Brijs (1969).
De genres passen in dit geval goed bij elkaar, elk verbeeldt, analoog aan de 6 delen, kernachtig fragmenten uit het leven van 6 protagonisten uit het Pajottenland. Toch speelt ditgebied slechts indirect een rol; het word nauwelijks genoemd en beschreven. De gebeurtenissen zouden in talloos veel andere landelijke gebieden kunnen spelen. Bij de afbeeldingen overheerst een stemmige, niet zelden broeierige sfeer het vakmanschap.

De kwaliteiten van het proza zijn vooral de laconieke toon, de krachtige beeldspraak en het smeuïge Zuid-Nederlands. De tekst is echter zo bondig dat je dit boek van ruim 400 blz. binnen een half uurtje uit hebt. Vaak staan er maar één, twee of drie regels op een blad. Dat zou geen punt hoeven te zijn ware het niet dat de uitgave te eendimensionaal is om tot herlezen te kunnen noden.


Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, oktober 2013




www.alberthagenaars.nl


Zie ook:

Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling




JOLIES HEIJ - Lolita zei...


Jolies Heij (1964, Maarn) is al jaren actief als performer en publiceerde verhalen, columns en een roman. Ze had ook schilder kunnen zijn. In haar poëziedebuut buitelen de visuele indrukken en beelden namelijk over elkaar heen. Soms treffen die doel, moet je er of je wilt of niet over nadenken:


er is een taal
waar woorden aan blijven kleven.


Vaker ontaarden ze in bombast:


de pik de totempaal van allesminnenden
de mond die alles wat lief verslindt
gulzig scheept de maag verboden vruchten in.



Heij staat hoe dan ook als een blok achter haar lyrische berichtgeving. Deze bundel behandelt de ontwikkeling van meisje tot vrouw en plaatst die ook tegen de actualiteit van o.a. politiek en strijd, bijvoorbeeld de ondergang van Joegoslavië. Tevens komt de behoefte aan contact, intimiteit en erotiek aan bod. In de persoonlijke laag speelt de vader een rol. Heij garandeert gelukkig dat er veel te raden overblijft. Positief zijn haar originaliteit en overtuigend engagement, negatief is de stilistische overdaad. Met een betere balans zou Heij nog wel eens kunnen verrassen.


Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, januari 2017



www.alberthagenaars.nl


Zie ook:
Klik hier voor lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek


Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling




vrijdag 7 april 2017

RUUD BINNERT HALBERTSMA - Goden voor één nacht


Relicten uit de oudste cultuurperiodes zoals die van Egypte, Kreta, het Griekse domein en Rome hebben, als kunst bedoeld of niet, vaak een rol gespeeld in de poëzie, met name in de 18e en 19e eeuw. Ruurd Binnert Halbertsma (1958, Amersfoort) voegt daar een korte hedendaagse paragraaf aan toe. Hij studeerde klassieke talen en archeologie en deed onderzoek naar het ontstaan van Nederlandse collecties op dat terrein. Vanuit zijn hoedanigheid als conservator van het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden beschreef hij op poëtische wijze bijna 30 voorwerpen die zich daar bevinden.

Het is een fraaie uitgave geworden met steeds een uitstekende foto links en de talige benadering rechts. Achterin staan gelukkig annotaties. Halbertsma weet de lezer mee te voeren naar die andere mentale en spirituele ruimtes. Hij doet dat het best waar hij niet beschrijft maar de beelden, reliëfs en gebruiksvoorwerpen bezielt, ze aan het woord laat komen in een weefsel van eigen veronderstellingen. De teksten bereiken niet altijd een hoog poëtisch niveau maar in samenhang met de afbeeldingen is hun werking opvallend sterk.



EROS THANATOS

Dovend hars
gestolde passie
ijskoud diep
noordse teer

grafschrift voor
beruste passie
Eros
slapend
kijkt niet meer.






Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, december 2016



www.alberthagenaars.nl



Klik hier voor lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek



HANS STOLP - Wat mijn hart je zeggen wil


Hans Stolp (Leiden, 1942) was onder meer docent, ziekenhuispastoor en lijstduwer van een politieke partij. Hij schreef al tientallen boeken en brengt nu een selectie uit zijn gedichten samen in een thematisch overzicht. De invalshoeken zijn o.a. de inspirerende stilte, het hiernamaals, het innerlijk leven, de rijkdom van waardevolle ontmoetingen en de herijking van opgedane ervaringen. Het dominante trefwoord van het boek is naar zijn zeggen: Liefde. De inhoud is voor Stolp veel belangrijker dan de taalbehandeling. Die is namelijk overal hetzelfde en maakt dat de bundel, lyrisch gesproken, veel saaie momenten kent.
Maar ook de onderwerpen worden niet bepaald verrassend weergegeven.


Alleen mijn hart kan ik je geven,
een hart dat zelf zo dikwijls geen
antwoord weet op het lijden van de ander.


Stolp wil troosten, leren, aansporen en doorgeven en gaat daarbij clichés ter wille van de didactiek niet uit de weg. Natuurlijk zullen er lezers zijn die zich door zijn teksten hetzij emotioneel hetzij geestelijk aangesproken voelen maar met poëzie op zich heeft dat dan niet veel te maken.



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, december 2016


www.alberthagenaars.nl


Klik hier voor lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek


donderdag 2 maart 2017

KAREL EYKMAN - Jaaringen


In het schrijfambacht is Karel Eykman (1936, Rotterdam) een duizendpoot. Zo werkte hij voor kranten, radio, tv en theater. Hij richtte zich sterk op jeugdliteratuur, waarvoor hij diverse toonaangevende prijzen won en publiceert nu, t.g.v. zijn 80e verjaardag, een poëziebundel met voor elk levensjaar één gedicht. Dit originele uitgangspunt, dat meteen de titel verklaart, maakt het gemakkelijk de biografische gegevens te koppelen aan de grotere geschiedenis. Het bombardement van z’n geboortestad komt natuurlijk aan bod maar ook de Nederlandse exodus uit Indonesië en de moord op Van Gogh. Toch ligt de nadruk verreweg op het eigen bestaan. De meeste verzen tonen te weinig lyrische inslag, die blijven helaas steken in de verteltoon. Van spankracht en verbeelding is evenmin sprake. Dat neemt niet weg dat in de tekst telkens regels met levenswijsheid, weemoed, humor en relativeringsvermogen oplichten. Wie maalt om genre wanneer woorden hun doel bereiken?

Wat me nog overblijft
voordat het langs mijn handen waait
laat dat ene woord mij overkomen
waar het op aankomt:
tederheid.




Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, maart 2016


www.alberthagenaars.nl


Klik hier voor lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek



zaterdag 18 februari 2017

HESTER KNIBBE - oogsteen


Als de poëzie van Hester Knibbe (1946, Harderwijk) getypeerd moet worden, dan springt op de eerste plaats haar vermogen in het oog om personages, objecten en gewaarwordingen te verbinden, in elkaar over te laten gaan.
Ze won diverse prijzen en publiceerde al in 2009, onder dezelfde titel, een eerste selectie uit haar oeuvre vanaf debuutjaar 1982. Ze was streng; zo nam ze uit haar eerste bundel maar één vers op. Daarentegen vonden twee recente bundels integraal een plek. Knibbes gedichten zijn regelmatig strofisch opgebouwd. De zegging is eenvoudig en gelardeerd met een meestal uitgesponnen beeldspraak. Daardoor ontstaan behalve parallelle verhalen ook meerdere betekenislagen.


Staarblind ben ik nu, maar
voorbij elke regel en zin zie ik
van binnen dingen die niet willen
wijken, gezichten die komen bovendrijven
om te bestaan in mij.


Contrasten (wijken-komen bovendrijven), homoniemen (zin) en enjambementen (voorbij, wijken) zijn veelvuldig gebruikte instrumenten, evenals personificaties.

‘Oogsteen’ bevat werk dat ook mensen kan aanspreken die niet veel met poëzie ophebben.



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, november 2016


www.alberthagenaars.nl


Klik hier voor lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek



vrijdag 27 januari 2017

MICHEL FABER - Tot leven


Michel Faber (1960, Den Haag) is een Engelstalige auteur met naast een Nederlandse ook een Australische en Schotse achtergrond. Dat hij op de eerste plaats een prozaïst is, wordt in vrijwel elk gedicht van deze bundel over liefde en dood duidelijk. De teksten zijn ragfijn geweven verhaaltjes met poëtische momenten op de knooppunten. Precies hier hebben de vertalers, Harm Damsma en Niek Miedema, goed werk geleverd.
Inhoudelijk beschrijft Faber ziekte en dood van zijn partner en hun gezamenlijke strijd vol angst en hoop. Er zijn twee delen: vóór en na het overlijden. Het literaire kruien werkt bij eerste lezing haast onmerkbaar. De kwaliteit is het hoogst waar scherpe waarnemingen overgaan in filosofisch gerichte overpeinzingen, individuele lotgevallen in de raadsels die voor iedereen gelden. Ontdaan van uiterlijk effectbejag kunnen de overwegend lange gedichten ook troost bieden aan mensen die zelf geconfronteerd worden met ziekte, in dit geval kanker.


…jij liet de wereld iets na:
lucenties van genade
die nog altijd stralen.


Vreemd genoeg zijn er nog niet veel boeken met dergelijke geslaagde combinaties.



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, november 2016


www.alberthagenaars.nl


Klik hier voor lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek