zondag 31 mei 2020

W.G. SEBALD - Onverteld


Dit boekje bevat onvermoed veel variatie: de door Ria van Hengel gemaakte NL vertalingen van 33 korte gedichten, soms een paar regels, van de Duitse auteur W.G. Sebald (1944-2001); etsen van Jan Peter Tripp, elk boven een vers; 1 ook passend gedicht van H. M. Enzensberger; een helder nawoord van Andrea Köhler en tot slot notities van Van Hengel.

De gedichten zijn compact van zegging en toch licht van toon. Identiteit, het belang van waarnemen, de tijd en de dood vormen de thema’s. De kwaliteit loopt uiteen, van



Verschrikkelijk

is de gedachte
aan onze af
gedragen kleren.




tot



Het schrijfpapier

ruikt
zoals de houtkrullen
in de doodkist.



Wel hebben ze gemeen dat ze je bij telkens herlezen in een ongemakkelijke waarheid trekken.

De etsen tonen optimaal realistisch en alleen in zwartwit de ogen, eerder nog de blik, van zulke uiteenlopende mensen als Tripp zelf, Rembrandt en Marcel Proust. Ze komen zonder uitzondering indringend over.

De bundel, niet moeilijk maar evenmin meteen toegankelijk, past mede daarom op zowel de afdeling poëzie als op die van de beeldende kunst.




Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, januari 2020.



www.alberthagenaars.nl


Zie ook:

Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

ROLAND JOORIS - Gekras


Het is terecht dat het werk van Roland Jooris (Wetteren, º1936) nu in ons land wordt uitgegeven. Hij is in Vlaanderen bekend vanwege z’n uiterst karige zegging en niet minder zuinige beeldspraak, beide instrument voor de operatie-achtige processen waarmee hij naar het wezen der dingen speurt.


ZELFPORTRET

Wat ongeschonden
in hem huist
het is geen zuiverheid

het is geen kind
dat met nog stompe letters
schrijft

het is een blik
die rauw en ongenadig
kijkt

het is wat tegenstrijdig
hem ontwricht
en dwingt

het is weerbarstigheid




‘Gekras’, bestaande uit 6 korte afdelingen, wijkt inhoudelijk nauwelijks af van vorige bundels. Er is opnieuw aandacht voor o.a. de dagelijkse omgeving (in het bijzonder de van mensen ontdane ruimte), beeldende kunst (ditmaal Mondriaan en Bonnard), muziek (Satie, wiens stukken zo verwant zijn aan Jooris’ taal) en de taal zelf als arbeidsmateriaal.

Hoewel deze gedichten getuigen van verdere rijping is ‘Gekras’ daarom eerder een bevestiging van Jooris’ mogelijkheden en positie dan een belangrijke nieuwe stap. Logischer was geweest deze officiële introductie in Nederland te begeleiden met een ruim overzicht van ouder werk (plus eventueel nieuwe verzen) dan met dit dunne uitgaafje van 26 teksten, hoe goed ook. Jooris verdient dat evenzeer als de Nederlandse lezer!



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, februari 2001.



www.alberthagenaars.nl


Zie ook:

Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling