dinsdag 31 maart 2020

HORATIUS - Oden 4.1


Horatius (65-8 vóór Chr.) zou stiekem trots geweest zijn, had hij geweten dat er aan de zompige zoom van het Romeinse Rijk twee millennia later nog een vertaling van zijn ‘Oden 4.1’ zou verschijnen en maar liefst 52 collega’s van daar een reflectie zouden geven op dit lied, één van de 103 in zijn definitieve ‘Carmina’.

Piet Gerbrandy transformeerde de betreffende 10 kwatrijnen in het NL en wist getuige het Latijns origineel de oorspronkelijke regellengte, afwisselend kort en lang, te respecteren.
De tekst gaat over oud en jong, liefde en vriendschap. Zulke uiteenlopende dichters als Astrid Arns, Bert Bevers, Kees van Meel, Wim van Til én, nogmaals, Gerbrandy zelf, namen deze onderwerpen uiteraard over. De kwaliteit waaiert tussen matig en goed.

Enkele regels die zich niet in de vergetelheid willen laten lezen zijn:



Angst zet zich in zijn kaak en keel.
Astrid Arns


Hoe graag zouden wij, oude mannen, nu die jeugdzonde
voelen van de roede tot zelfbevlekking bewogen.

Gerard Beentjes


Gij denkt dat ge het scharnier zijt, maar ge zijt de deur.
Bert Bevers


het waait en donkert - wolken trekken samen
en zwangerzwaar behangen zij het zaad van liefdesdromen
jij wordt steeds groter en ik kleiner en verder zwelt het duister aan
mijn ogen

Marije Hendrikx


nocturnis ego somniis
iam captum teneo, iam uolucrem sequor
te per gramina Martii
campi, te per aquas, dure, uolubilis.

Horatius. Vertaling onder: Piet Gerbrandy

's Nachts droom ik dat ik je vangen kan
je vliegt voor me uit, ik ren achter je aan
over het gras van het Marsveld, over
rollende golven - maar jij geeft niet toe.



Laat mij nog mijn droom die ons tekent aan een verre
horizon, onafscheidelijke lijnen in een wit veld
waarop de woorden stromen alsof de zee, nog steeds
de zee, ons huis is, dat jij verlaat.

Wim van Til



Wie interesse heeft, moet vooral uitgaan van deze 52 verzen want Horatius’ ‘Oden’ werden al in het NL gepubliceerd, meestal integraal zelfs, door o.a. Paul Claes, Louis van de Laar, Piet Schrijvers en Anton van Wilderode. Om deze drie redenen blijft het boek eerder een hebbedingetje voor de liefhebbers dan een aanrader voor de bibliotheken.


Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, januari 2020



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl