dinsdag 13 september 2022

TOON TELLEGEN - Tot de winter er op volgt


Hoe open de gedichten van Toon Tellegen (1941, Brielle) ook beginnen en hoe eenvoudig zijn zegging ook blijft, altijd zijn er momenten dat je verhevigd met je ogen knippert, dat hij een beroep doet op je bevattingsvermogen. Tellegen werkt niet met klankovereenkomst en ritme (al lopen z’n zinnen soepel) en nauwelijks met beeldspraak maar met verhaaltjes, in dit geval over ouderdom en dood, waarin iets gebeurt dat de werkelijkheid ontstijgt, of beter, versterkt. Op zulke momenten ga je teruglezen om te zien wat er eigenlijk op je afkomt. De kracht van deze intrigerende poëzie zit ’m in de verbanden tussen de nét niet bij elkaar passende fragmenten van hetzelfde relaas en de daardoor opgeroepen interactie:



Ik wil één ding zeggen voor ik doodga,
ik weet precies wat

maar ik weet nu al dat -als ik doodga-
ik er niet op kan komen

‘ik wil nog iets zeggen…’
zullen mijn laatste woorden zijn.



Het klopt en het klopt niet! Juist door de nuchtere toon krijgen emoties extra scherpte. Je hoeft geen poëzielezer te zijn om getroffen te kunnen worden door dergelijk taalraffinement.




Geschreven in opdracht van NBD Biblion, december 2021



www.alberthagenaars.nl


Zie ook:

Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling




ARJAN PETERS - Belvedère


Literair criticus Arjan Peters (1963, Heemskerk) debuteert opmerkelijk laat als dichter. Zijn eersteling bestaat uit drie delen, waarvan het middelste het meest opmerkelijke is. Daarin vulde hij altijd onaf gebleven verzen aan van zowel Nederlandstalige dichters als anderstalige in vertaling. Hij assisteerde zodoende een bont gezelschap, al dan niet afkomstig van verre, o.a. Sapfo, Pessoa, Slauerhoff en Szymborska.
Zijn bijdragen zijn vet weergegeven in de oorspronkelijke tekst, de meeste komen behoorlijk aannemelijk over. Nu eens volstond hij met een paar woorden, dan weer gebruikte hij complete strofen (ook beginregels) en zelfs een paar keer totaal gefingeerde gedichten, waarvan er een terecht ‘Ongezien’ heet. Knap gedaan!
In het begindeel herdenkt hij dierbaren en auteurs als Hella Haasse en Harry Mulisch, in het laatste staan inhoudelijk vrijere teksten. Veel fragmenten kennen een hoge kwaliteit en treffende vondsten:



Voorkom het maar eens,
dat je went aan het besef hoe heemd je bent.



De laatste blz. kent een ware verrassing; de kers op de taart van dit boeiende debuut!




Geschreven in opdracht van NBD Biblion, december 2021



www.alberthagenaars.nl


Zie ook:

Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling