zaterdag 15 december 2018

MAARTJE SMITS - Hoe ik een bos begon in mijn badkamer


De tweede bundel van Maartje Smits (1986, Soest), die zich op haar site als ‘schrijvend detective’ afficheert, gaat over het belang van de natuur en het streven naar duurzaamheid maar tegelijk ook alle gekte eromheen, politiek geladen of niet. Om het vegetatieve karakter van het onderwerp te benadrukken laat Smits -ze studeerde niet voor niets Beeld & Taal en Design- haar taalgebruik welig tieren. De bundel krioelt van de originele samenstellingen, afleidingen en andere neologismen als ‘ontsnipperen’, ‘klikgeil’ en ‘logodieren’, evenals elkaar afstotende en aantrekkende zinnen, vaak in één lange sliert. Toch draait ze ook voor een schema tussendoor haar hand niet om. En soms gebruikt ze flarden Duits en Engels.

Een kenmerkend citaat is:


magische zonsopkomst in zuurstokroze
wake-uplights duwen een loop tropische vogels
door de wax in mijn oren.



De uitgave bevat ook indringende en goed passende foto’s, de meeste van haarzelf. Het onontkoombare resultaat is een kleurrijke en hoogst actuele poëtica die dankzij de nodige ironie een overtuigende balans vindt tussen ernst en vermaak.



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, juni 2017



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl

TJERK RIDDER - Trekhaak gezocht!


Als boek maakt ‘Trekhaak gezocht!’ onderdeel uit van een project waar ook foto’s, muziek, filmpjes en zelfs een succesvol theaterstuk toe behoren. Concreet gaat het om een tweedelige tocht van Utrecht naar Istanbul, per caravan maar...zonder auto (zie titel)!
Artistiek gesproken wilden initiatiefnemer Tjerk Ridder (Utrecht, 1973) en medeschrijver Peter Bijl de thema’s (on)afhankelijkheid en vertrouwen ervaren en belichten. Naast het reisverslag zelf, waarin ontmoetingen dus een grote rol spelen, zijn er liedjes, gedichten en links naar video’s.
De gedrevenheid spat van de pagina’s af, ook bij tegenslagen. De ontwerpers slaagden erin om deze herdruk met kleuren en beeldmateriaal net zo’n kakelbont karakter mee te geven als de reisindrukken opleverden. De verteltoon is inspirerend positief en ook humor komt in diverse vormen ruimschoots aan bod. De ondervonden gastvrijheid onderstreept keer op keer het belang van de uitgangspunten, bevestigt samen met de grote belangstelling van de buitenlandse media (zo is er ook al een Duitse versie) het bestaansrecht van deze originele uitgave.




Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, december 2017



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl

zondag 28 oktober 2018

RUUD WELTEN - Het ware leven is elders


De mobiliteit van de mens heeft zich met name de laatste decennia zo stormachtig ontwikkeld, denk aan economische en politieke mondialisering en dus aan vluchtelingen, arbeidsmigratie en verre vakanties, dat de conceptvorming over reizen en identiteit eveneens op drift is geraakt.
Dat vond ook de in fenomenologie en bedrijfsethiek gespecialiseerde docent Ruud Welten (1962, Etten-Leur) die zich in zijn onderzoek overigens op het toerisme richt. Aan de hand van vraagstellingen als “maakt reizen wijzer?” en “is er plaats voor ethiek in een vertoeristiseerde wereld?” benoemt hij ontwikkelingen en verbanden.
Een grote rol spelen de contrasten tussen individu en massa, verondersteld persoonlijke behoeften en marketing.

Welten lardeert zijn boek niet alleen met passende uitspraken van helaas vooral westerse denkers en kunstenaars als Seneca, Montaigne en Goethe maar weet hun inzichten ook als bindmiddel in te zetten. Om een breder publiek te bereiken is hij nogal eens ‘uitleggerig’ wat soms ten koste gaat van stijl en leesbaarheid. Inhoudelijk is het boek echter wel van belang.




Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, juni 2013



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl

PETER THEUNYNCK - Traangasmaatschappij


De energiek schrijvende Peter Theunynck (º1960) geeft het taalplezier weer alle ruimte in z’n nieuwe, uit 7 afdelingen bestaande bundel. Elk van deze reeksen staat voor een thematische invalshoek, getuige titels als ‘Vluchtroutes’, ‘Nederlagen’ en ‘Liefdesverklaringen’.

Evenals in z’n vorige publicaties stoelt zijn poëzie vooral op een eigenwijze beeldspraak. Hij is daarmee minder uit op mooischrijverij dan op verrassingseffecten:



Mijn mantelpakmeisje vol steelse snoepzakideeën.
Mijn dijenkathedraal op vermiljoenen laarsjes.
Mijn tuimeltuin, brandschoonste beeldglas van mij.



Dergelijke regels, bij Theunynck regelmatig ook overspannen, hebben zowel voor- als nadelen; ze zorgen ervoor dat de lezer op scherp blijft staan maar ontnemen met hun aan elkaar geknoopte beelden soms ook het zicht op de inhoud. Hij is derhalve het meest geloofwaardig waar hij beide componenten met elkaar in balans brengt en dat lijkt, vergeleken met het eerdere werk, steeds beter te lukken. Eén ding is zeker, hij heeft zich voorgoed in onze poëzie genesteld!



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, januari 2007



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl




zaterdag 22 september 2018

SVEN DE SWERTS - Atomenplukker


Opvallend aan deze bundel van Sven de Swerts (1987, Zoersel) is dat het tweede en laatste deel een drievoudige titel draagt en dat precies de helft van de 24 teksten samen met andere dichters werd geschreven, van wie de bekendste Nick J. Swarth is. Een uitleg over dit dubbelspel ontbreekt.

De Swerts is slammer, videomonteur en ‘theatermens’ en deze bezigheden hebben overduidelijk hun neerslag in zijn poëtische werk, dat overtuigend dramatisch overkomt. Maar de begrippen tuimelen over elkaar, vaak tot nadeel van de overdracht. De expressieve kracht wil althans stukken belangrijker zijn dan enige gedachtelijn:


Je narrativiteit ontbrandt in geglooide wolken
je niet nucleaire uitspraak een genocide ontsteekt
Je detoneert in tandstenen die we rapen op stranden vol lijken.


Zulke regels doen het op een podium ongetwijfeld beter dan in een boek maar zullen ook dan de nodige vragen oproepen. Wellicht is dat de bedoeling van De Swerts. Poëtische kwaliteit wordt er echter niet mee afgedwongen.
Minder frictie tussen woorden / beelden (atomen?) zou de nagestreefde uitdrukkingswijze geenszins hinderen. Integendeel!



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, mei 2018



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl




FRANS BUDÉ - Alles gaande


Een poëtische carrière kan boeiend zijn wegens alle hoogte- en dieptepunten en extra glans krijgen door een turbulent leven van de maker.
Bij de in Maastricht residerende Frans Budé (º1945) is dit alles niet aan de orde. Integendeel. Toch is hij al vele jaren een van onze beste dichters. Zijn werk verdient alle aandacht puur op basis van intrinsieke kwaliteiten. ‘Alles gaande’ is wellicht zijn beste maar zeker zijn rijpste werk tot nu. De bundel telt zeven goed op elkaar aansluitende reeksen maar vormt door de diepgang en de talloze verborgen verbanden een boek dat je nooit uit hebt.

Centraal staat de dood die zo origineel in woorden gevangen wordt, én zo treffend verbeeld in de spanning tussen individu en groep, dat in feite het raadsel van het leven zich ontvouwt. Budé haalt hierbij technisch alles uit de kast, zonder in effectbejag te vervallen.

Het motto is van Kurt Schwitters: "Wir spielen bis uns der Tod abholt"

Zijn taal blijft immer spontaan, de stijlfiguren vloeien steeds natuurlijk voort uit de zegging en het resultaat is voor een breed publiek bereikbaar. Dit is klasse!

Een van de meest geslaagde gedichten, van de "holle weg" tot "de holte" in het kussen, luidt:


ONZICHTBAAR

Nu hij niet komt straks
over de holle weg zo lang onzichtbaar
tegen de lege lucht, delen wij
de woorden die hij achterliet,

ontwaken pratend met de gordijnen
als een wind de kamer binnenkomt
terwijl het sneeuwt voor de deur -

alsof verwacht. Binnen
schudden wij het kussen op,
slaan aldoor een vuist die achterblijft

in de holte van de sloop.




Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, februari 2001



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl




vrijdag 31 augustus 2018

PETER SWANBORN - Het wolkenreparatieatelier


De titel doet al meer vermoeden dan een voorliefde voor zelfgemaakte woorden. Peter Swanborn (1963, Bussum) heeft het in deze uit drie delen bestaande bundel over ziekte en overlevingsdrang, leven en dood dus, waarvoor de symbolen van de natuur en haar cirkelgang centraal staan. Andere neologismen zijn o.a. ‘systeemfetisjist’, ‘stekromantiek’, ‘hemeltheater’ en ‘mollengekonkel’. Hoe vernuftig ze ook kunnen zijn, soms eisen de samenstellingen zoveel aandacht op dat dit ten koste gaat van de rode draad.

Swanborn gaat uit van waarnemingen, laat ze, zelfs de meest banaal overkomende, overgaan in gedachten en die weer in energiek verwoorde beelden. Hij geniet niet alleen van het taalspel maar wil de lezer tevens een spiegel voorhouden:


Na tien minuten op het kussen, pijnlijke knieën,
terug naar de adem, adem, springt onrust nog
steeds door de kamer. Leef, vecht, neuk! Nu!


Er zijn maar weinig regels waar niks in gebeurt. Dat geeft de gedichten, hoewel de woorden af en toe over elkaar struikelen, een behoorlijke slagkracht, vergelijkbaar met die van de lyriek van Seamus Heaney!



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, april 2018



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl




zaterdag 23 juni 2018

RUMI - Over liefde, lachen, dood, verraad en de ziel


Roemi of Rumi is relatief laat ook in het westen een begrip geworden. Onder deze naam heeft de nalatenschap van de Perzische soefi-mysticus Mohamed Jali ad-Din Balkhi Rumi (1207-1273), bestaande uit o.a. verzen en verhalen, een plekje in het hart van veel lezers gevonden.
‘Hart’ mag benadrukt worden want het staat, veel meer dan boekenkennis, symbool voor inzicht uit ervaring, voor activering van begrip en liefde in de breedste zin van het woord. Rumi’s hoofdwerk is het omvangrijke filosofische gedichtenboek ‘Masnavî’ ofwel ‘Coupletten’.

Coleman Barks, een Amerikaanse Roemi-promotor en zelf ook dichter, koos hier minder bekende teksten uit en vertaalde ze in het Engels. Aleid Swierenga en Wakil van den Brink baseerden op deze editie hun vlotte, hedendaagse NL versie. Een groot aantal onderwerpen passeert, zie ondertitel, de revue.


Wees als de geur van rozen een onzichtbare gids
die je toont waar de binnentuin is.


Het boek richt zich qua opmaak op een groot publiek. Er zijn echter al veel teksten van Rumi in het NL verschenen, ook uit de Masnavî. Wie nog niets heeft: bestellen!




Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, mei 2017.



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl




CORNELIS VAANDRAGER - Made in Rotterdam, Verzamelde Gedichten


De Rotterdamse auteur Cornelis Vaandrager (1935-1992)werd vooral bekend door zijn bemoeienis met de tijdschriften Gard Sivik en De Nieuwe Stijl en had het meest succes met een debuutroman. Zijn ware betekenis schuilt echter in een handvol poëziebundels.
Kenmerken zijn een meestal uitgebeende zegging; gebruik van ready mades en associaties, Rotterdams dialect (in toenemende mate) en harde maar treffende humor. Vaak overtreft de poetica de poëzie.
Om verschillende redenen, o.a. wisselende kwaliteit, ‘wrong moments’ en het tegendraadse karakter van de maker, kwamen zijn gedichten publicitair niet goed uit de verf. Deze door ex-compaan Hans Sleutelaar en fan Martin Bril voortreffelijk samengestelde en van aanvullende informatie voorziene ‘Verzamelde Gedichten’ biedt de bundels (chronologisch), de ongebundelde poëzie, aantekeningen per titel en tot slot een lange biografische schets, bibliografie en verantwoording.
Alleen al vanwege de hoge literair-historische waarde zouden veel bibliotheken een bestelling moeten plaatsen. Vaandrager zei terecht:

Ik ben ver weg. Hier ben ik.



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, april 2008.



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl




zaterdag 19 mei 2018

HENK VAN DER WAAL - Door alle honderd harten wit te kalken


Je kunt er Henk van der Waal (1960, Hilversum) niet van betichten te weinig woorden te gebruiken. Hij beleeft zichtbaar plezier aan het laten doorlopen van zowel gedachten als zinnen. Beide worden door o.a. de inzet van neologismen en verrassende situaties origineel uitgewerkt. De poëtische waarde schuilt echter vooral in de verbanden tussen de breed uitwaaierende patronen. Ook overnames en tegenstellingen zijn van belang. De eerste alinea geeft daar al een duidelijk voorbeeld van:


Een oude zang omgeeft het spijkerschrift
van sterren, vermomt zich in de trage kracht
van tijd, die opkruit in dit weerbarstig
hier, in dat omfloerste daar.


Je wordt als vanzelf meegevoerd in een trage cadans van bespiegelingen, iets waar Van der Waals studie filosofie niet vreemd aan zal zijn. Door zijn grote terughoudendheid in het leestekengebruik, kan de lezer zelf -en daar is de dichter natuurlijk ook op uit- accenten zetten, mede de betekenis bepalen. Niet voor niets gebruikt hij vrijwel steeds het grammaticaal subject ‘je’, symbool van communicatie op diverse niveaus, algemeen én specifiek!


Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, april 2018.



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl




MARK INSINGEL - Gezichten/Gedichten


Mark Insingel, pseudoniem van de Vlaamse dichter M. Donckers (1935), bouwde in betrekkelijke publicitaire rust aan een consistent oeuvre dat met de jaren beter werd.
10 Jaar geleden verscheen al een overzichtsboek, 'In Elkanders Armen' geheten. Nu is er deze opvallende cassette met 63 losbladige gedichten, een keuze uit 30 jaar publiceren. De selectie zou zijn bepaald door "de lezers", een discutabel uitgangspunt voor verzen die onderwerp waren voor studie, op poster uitgegeven werden of vertaald. Het is evenwel een relevante reflectie geworden, die aanvangt bij Insingels zgn. Concrete Poëzie (tekst en inhoud vallend beeldend samen) en die aantoont dat de dichter zijn streven naar zuiverheid nooit opgaf.

Tom van Deel schreef een heldere inleiding die helpt overtuigen dat Insingel een plaats verdient in elke bibliotheek. Wie 'In Elkanders Armen' al heeft, hoeft niet te bestellen, omdat maar liefst 50 van deze 63 verzen daar al in staan (en 12 uit de voorlaatste bundel, slechts 1 tekst is nieuw). Voor anderen geldt: nu niet aarzelen! Insingels niche is ruim bemeten!


Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, september 2000.



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl




maandag 30 april 2018

GUUS BAUER - Wacht maar hoe mooi het wordt


Het maakt niet zoveel uit wáár in een gedicht de woorden staan, naast of onder elkaar, kruiselings verbonden of anderszins, zolang de inhoudelijke uitwisseling maar overeind blijft! Jan Kees van de Werk experimenteerde ooit met rietstengelverzen, verticaal uitgewerkte teksten met regels van 1, 2 of 3 woorden. Guus Bauer (1959) laat in deze bundel nog slechts 1 woord per regel toe. Alleen de titels zijn in een ander lettertype weergegeven. Het onderwerp is een levensloop: van de kleutertijd tot de dood van de moeder. Daar omheen fladderen gangbare thema's als liefde, onzekerheid, verlangen, en afscheid dus.


Jezelf wijsmaken
Papa
heeft
een
beter
gezin
gevonden.


Dit is een compleet gedicht! Waar de door de auteur opgelegde leesdiscipline aanvankelijk nog kan verrassen, boet dit effect juist vanwege de uitgerekte vorm steeds meer in aan overtuigingskracht. De stijl verwordt tot een maniertje en uiteraard schaadt dit de kwaliteit. Waarschijnlijk is een dergelijke techniek alleen korter vol te houden, plus door toenemende spanning. Jammer dat Bauer niet zo ver is gekomen.



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, maart 2018


Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl




ALBERT WEIJMAN - Zie!


Albert Weijman (1947) publiceerde in 2003 met Erik Peper het onderzoeksboek ‘De computermens’. Hij is ook bekend als bioloog en reisjournalist. Zijn opvallend late maar qua levensvisie volgroeide poëziedebuut kent een thematische indeling. De bundel handelt over o.a. het zien (de auteur is half blind), tijdsbeleving, “mededieren”, liefde, religie en transformaties zoals de dood. Elk deel wordt vooraf gegaan door een passende foto, inzichtelijke citaten van derden en een voorwoord van Weijman zelf. Niet alles kan poëzie genoemd worden maar de bedoeling van de uitgave gaat nu eenmaal voorbij aan dergelijke beperkende waarderingscriteria. Weijman laat zich beïnvloeden door natuur en milieu, spiritualiteit (met name het Boeddhisme), filosofie en andere culturen. Om veel lezers bij zijn gedachten en veronderstellingen te betrekken, schrijft hij zo eenvoudig mogelijk. Desondanks weet hij steeds te verrassen:


Waarom moet een mens jarenlang zoeken
om van hier naar hier te kunnen gaan?


Los van welk literair genre ook zullen velen zich aangesproken voelen door de warme en vredige sfeer.



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, april 2018.


Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl




zaterdag 31 maart 2018

HUUB OOSTERHUIS - Licht in de morgen


Huub Oosterhuis (1933, Amsterdam) is theoloog en dichter. Als ex-priester oefent hij al vele jaren en met wisselend succes invloed uit op de modernisering van de gebruiken van de katholieke kerk, als auteur stelt hij zijn poëzie en liedteksten in dienst van zijn spirituele ontwikkelingsgang. Ditmaal schreef hij teksten bij werk van kunstenaar Ton Schulten, op wiens kleurrijke en deels geabstraheerde landschappen niet of nauwelijks mensen zijn te bekennen. Het thema benoemde Oosterhuis daarom als ‘de onzichtbare mens’. Zelf richt hij zich juist wel sterk op de mens maar dan de anonieme mens in benarde omstandigheden, bijv. als verstopte vluchteling of onderduiker voor bombardementen.



Onder de grond leven
is niet makkelijk
als je als mens geboren bent
in het licht.


De dichter verbindt zijn maatschappelijke engagement dus met een uiterst eenvoudige zegging en wil tevens troost en hoop bieden. Deze combinatie zal zowel religieus geïnspireerde als sociaal betrokken lezers aanspreken. De literaire waarde op zich is echter behoorlijk beperkt en ook niet vrij van sleetse beelden.


Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, maart 2018


Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl



IRIS VAN HAAREN - Stil aan het onbekende water


Het onderzoeken van mystieke verlangens en ervaringen is de mens eigen en vormt dus een thema van alle tijden. In de kunst zijn er resultaten mee bereikt die tot ons belangrijkste erfgoed behoren.
Iris van Haaren (1962) benadert het onderwerp op twee manieren, als schilderes en als dichteres. Beide genres zijn met elkaar in dit mooi uitgegeven boek verstrengeld. Het visuele deel bestaat uit meestal smeuïg opgebrachte verf in (semi-)abstracte vormen waarvan de kleuren zowel monochroom als uitbundig zijn uitgevoerd. De poëzie kent minstens zoveel vrijheid; er zijn korte en lange verzen en soms zelfs ondersteunend proza. De schilderingen zijn kwalitatief overtuigender dan de teksten. Die blijven vaak steken in oppervlakkige en ook vage omschrijvingen die niet veel met poëzie te maken hebben, zoals:


Ach, het is voorbij
onze liefde
maar op andere planeten
in andere zonnestelsels
zullen ze het pas weten
over duizenden jaren.


Vrijwel nergens wordt het taalgebruik op zich origineel, laat staan treffend en dat terwijl het uitgangspunt daar zoveel mogelijkheden toe biedt.



Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, 20 april 2017



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl

vrijdag 16 februari 2018

PIER PAOLO PASOLINI - De nachtegaal van de katholieke kerk


Een Nederlandse vertaling van werk van een internationaal erkende kunstenaar is altijd boeiend, zeker in het geval van het dubbeltalent Pier Paolo Pasolini (1922-1975) wiens artistieke nalatenschap inhoudelijk nog steeds omstreden is.
Yolanda Bloemen koos 14 teksten uit zijn bundel ‘L’Usignolo della Chiesa Cattolica’. De Nederlandse versie staat voorin, het origineel vormt de tweede helft. Achterin staan nog een verantwoording van Bloemen en een essay van Floris Meens. Beide teksten zijn geen luxe want Pasolini’s poëzie kent net als zijn films afwisselende registers, bijv. experimenteel én klassiek, en zowel een heldere als duistere beeldspraak.
Religie en erotiek, geweld en tederheid, politiek en dagelijks leven monden vaak uit in vervoering of bevanging.


Christus, je lichaam
als van een jong meisje
is door twee vreemden
genageld aan het kruis:
twee flinke jongens
rood zijn hun schouders
blauw hun ogen.
Ze slaan de spijkers
en de lendendoek
trilt rond uw buik…


Het resultaat is een overtuigende omzetting van gedichten die met hun contrasten, experimenten en vooral morele dilemma’s ook niet-poëzie lezers diep kunnen raken.


Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, 26 mei 2017



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl

MARIEKE VAN DEN BRINK - Nepal & Tiber. Goden en devotie.


Al net zo contrastrijk als de gebieden die ze beschrijft is dit reisboek van Marieke van den Brink (1975). Het eerste en grootste deel is gewijd aan het overwegend Hindoeïstische Nepal, het tweede aan de vooral Boeddhistisch gerichte Chinese autonome regio Tibet. Er zijn ook een woordenlijst en kaartjes opgenomen.
Het boek is deels thematisch, deels chronologisch opgezet, mooi uitgegeven en toont boeiende foto’s. De opbrengst is voor een goed doel.
Daar staan helaas grote tekortkomingen tegenover: de uitgave heeft door irrelevante informatie een te hoog babbelgehalte en de redactie is slecht. Er zijn veel fouten blijven staan, in de spelling, de grammatica én de stijl. Vooral de vervoeging en verwijzingen moeten het ontgelden. Een kleine greep: ‘zo verspreid een persoon’, ‘wordt geparadeert’, ‘leven, die’, ‘bewijs, deze’, ‘aan het einde van straat’, ‘een gevoel van emotie overspoelt mij’.
Afgezet tegen de gangbare reisgidsen had Van den Brink juist belangwekkende ervaringen moeten uitspelen. Die troefkaart is ondanks de betrokkenheid en het sympathieke uitgangspunt niet getrokken.

Niet eerder gepubliceerd, december 2017



Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl

maandag 29 januari 2018

WILLEM VAN ZADELHOFF - Het ei van Fabergé


Willem van Zadelhoff (1958, Arnhem), die ook romans, essays en kritieken (over Duitse literatuur) schrijft, publiceerde zijn tweede poëziebundel. De titel verwijst naar de geraffineerde kunstwerken in de vorm van een paasei door de tsaristische hofjuwelier Peter Carl Fabergé. Wellicht noteerde de dichter daarom: "Het meeste heb ik van achter glas gezien” en “de andere kant van het glas.”


De gedichten, samen zo’n ei, profileren zich door een lichte, wrange humor; een spaarzame interpunctie; een eenvoudige zegging; onderwerpen uit de dagelijkse realiteit en vooral vervreemdende effecten die regelmatig een vaag gevoel van dreiging oproepen. "treinen zijn niet boos // en hoe viel mijn bestaan te rijmen met rinkelende spoorwegovergangen?"

Meestal is de tekst geordend in strofen, soms rolt hij uit in een stroom van observaties en mededelingen waarin de lezer zelf een hiërarchie mag aanbrengen. Vrijwel alle verzen zijn in reeksen ondergebracht, wat de compositie diverse perspectieven biedt, afronding suggereert en de onderlinge bindkracht zeker te stade komt.


Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, november 2015.




Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl

CARLINE DEKKER - Daarom ben ik hier


De uit Zeeland afkomstige Carline Dekker (1995), momenteel studente in Utrecht, debuteert met gedichten die zowel onschuld en breekbaarheid uitdrukken als ondernemingszin en vastbeslotenheid. In vier delen verkent ze zichzelf en anderen, verliefdheid en lust alsmede de verschijningsvormen van de wereld in concrete locaties als het ouderlijk huis, een parkeerplaats, een bar, een tuin e.d. Ook heeft ze aandacht voor het bereik van de woorden, de mogelijkheden van de taal zelf, wat natuurlijk niet vreemd is voor iemand die international communication & media studeert:


ik overpeins de woorden terwijl ze
op mijn tong liggen, rol ze om en om
als deeg op een keukenblad.


Haar zegging mag dan wel bewust eenvoudig zijn, soms komen zinnen en beelden onbeholpen over. Een bijkomend voordeel daarvan is dan wel een versterking van de lichte vervreemding die door deze verzen vlaagt. Dekkers entree in de poëzie is zeker niet over de hele lijn overtuigend genoeg maar toont wel duidelijk waar haar sterke punten liggen en die snakken naar zowel een verlenging als een verbreding.


Geschreven in opdracht van NBD/Biblion, mei 2015.




Zie ook:
Frozen Poets - Beelden, graven en andere sporen van dichters

Lange kritieken, gepubliceerd op De Verborgen Hoek

Nederlandstalige gedichten in Indonesische vertaling

www.alberthagenaars.nl